Жыл басынан бері көптеген кәсіпкерлер аударымдар арқылы төлем жасаудан бас тарта бастады және бұл цифрландыру жетістіктеріне үйреніп қалған халыққа ыңғайсыздық алып келуде. Заңға бағынатын қазақстандықтардың наразылығын тудырды.
Салық салушылар мобильді аударымдардан бас тарту тұтынушылардың құқықтарына нұқсан келтіріп қана қоймай, сонымен қатар заңсыз екенін атап өтті.
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» заңның нормалары банк картасымен, QR төлемімен немесе қолма-қол ақшамен төлеу тәсілдерін көздейді.
– Кәсіпкерлердің төлем карточкаларын пайдалана отырып төлемдерді қабылдаудан бас тартқаны үшін әкімшілік жауапкершілік бірінші рет ескерту көзделген, қайталап бұзған жағдайда – 147 680 теңге (40 АЕК) мөлшерінде айыппұл салынды, – деп нақтылады Қостанай қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер басқармасының бас маманы Жанна Тұрғанова.
Фискалдар айыппұл мөлшері Қазақстанның әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексінің 194-бабында көзделгенін түсіндірді. Олар Мемлекеттік кірістер органдарына қолма-қол ақшасыз төлемдерді қабылдаудан бас тарту фактілері туралы хабарлауды ұсынды.
Қазақстан банктері мобильді аударымдары үшін заңды қадағалау болады.
Өткен жылдың соңында ведомствода қазақстандық банктер фискалдарға осындай шоттар бойынша ақпарат бергені туралы хабарланды. Бұл ретте, МКК-да атап өткендей, 2023 жылдан бастап мемлекеттік қызметшілерді, оларға теңестірілген адамдар мен олардың жұбайларын тексеру жоспарланып, 2022 жылға арналған аударымдарды зерттеп жатыр.
– Биылғы жылы мемлекеттік кірістер комитетінің назарына 2023 жылдың қорытындысы бойынша тексерілетін мемлекеттік мекемелердің, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қызметкерлері мен олардың жұбайлары түседі, – дейді мемлекеттік кірістер мамандары.
Осылайша, кәсіпкерлердің кезегі келесі, 2025 жылы ғана келеді. Бұл жағдайда аударымдар түсуі мүмкін жеке шоттар тексерілетінін есте ұстаған жөн, олардың мақсаты пайда табу.
Жалпы мемлекеттік кірістер комитеті бақылау шаралары адал салық төлеушілерге әсер етпейтініне сендірді.
– Жеке тұлғалар өздерінің жеке мақсаттары үшін мобильді аударымдар жасай алады және қабылдай алады. Мысалы, туыстарына, достарына аударымдар, ата-аналар мен балаларға көмек және басқа да өмірлік жағдайлар. Бұл аударымдар кәсіпкерлік қызмет деп танылмайды және оларға салық салынбайды. Оларды декларациялаудың қажеті жоқ, өйткені олар жеке тұлғаның кірісіне жатпайды, – дейді Қостанай облысы бойынша МКД өндірістік емес төлемдер басқармасының басшысы Шынар Мұқанова.
Ең бастысы, мобильді аудармаларды тек жеке мақсаттарда пайдалануға болады. Бірақ тауарларға немесе көрсетілген қызметтерге ақы төлеуге тыйым салынады.
Белгілі болғандай, мобильді аударымдардан бас тарту тұтынушылардың құқықтарына нұқсан келтіріп қана қоймай, сонымен қатар заңсыз болып табылады.
Аяжан СЕРІК,
суретті түсірген Лариса БОЖКО
Много сидишь в социальных сетях? Тогда читай полезные новости в группах "Наш Костанай" ВКонтакте, в Одноклассниках, Фейсбуке и Инстаграме. Сообщить нам новость можно по номеру 8-776-000-66-77